Nieuws - Agenda

Brugge ingenomen zonder veel geweld - Handelingen 151/110 | 07 | 2014

Op woensdag 14 oktober 1914 werd Brugge door de oprukkende Duitse troepen ingenomen. Dit gebeurde niet geheel zonder incidenten, maar toch zonder de extreme vormen van geweld die eerder op andere plaatsen in ons land waren voorgevallen, zoals door professor Sophie De Schaepdrijver in haar boek De Groote Oorlog zo treffend beschreven. Dit feit was niet geheel onbekend, maar is nu door de auteur Patrick Verbeke opnieuw onderzocht en met nieuw bronnenmateriaal gestaafd. Wie daar meer wil over weten leze zijn artikel van 37 bladzijden in het pas verschenen eerste nummer van jaargang 151 (2014) van de Handelingen van ons Genootschap.

 

Ook het artikel van Marjolein Kinsbergen in hetzelfde nummer onder de titel 'Memory Wars? Nationalisme en de herdenking van de Eerste Wereldoorlog in Duitse, Britse en Franse reisgidsen tijdens het interbellum' speelt in op de actualiteit van de herdenking van de aanvang van de Eerste Wereldoorlog.

 

Voor het overige telt het nieuwe nummer nog vijf andere artikels, die zoals gewoonlijk de hele periode van de middeleeuwen tot de nieuwste tijd overspannen. Het eerste artikel is van Jeroen Vermeersch en handelt over de klacht van de Nieuwpoortse “Boene Gent”, een sociaal conflict in 1295. Daarop volgt een artikel van Kristof Papin over een middeleeuwse vendetta in de Westhoek: de moord op ridder Filips van Haveskerke te Poperinge ca. 1353-1355.

Een vaak terugkerend thema uit de 16de eeuw is de Historie van Broeder Cornelis. Deze keer zoekt Karel Bostoen naar de plaats van uitgave, de boekverkoper en boekdrukker van dit bekende satirische drukwerk, in het langste artikel van dit nummer, 48 bladzijden. Het volgende artikel behandelt een onderwerp uit de 19de eeuw: Lore Muse schrijft over de zoektocht naar een thuis voor verlaten kinderen in Brugge en analyseert de levensloop van vijfentwintig kinderen in 1879-1880. Tenslotte beschrijft Marc Constandt de rol van een aantal Antwerpse families in de badplaats Westende in de periode 1905-1914, de periode die dus voorafgaat aan de twee hierboven als eerste vermelde artikels.

Twee traditionele rubrieken sluiten het nummer af: de rubriek Boekbesprekingen met vier recensies en de Kroniek met drie onderwerpen.

 

Een wapenschild voor het Genootschap voor Geschiedenis15 | 05 | 2014

Tijdens de academische zitting van zaterdag 10 mei 2014 t.g.v. het 175-jarige bestaan van het de Genootschap, heeft Vlaams minister Geert Bourgeois de officiële wapenbrief van de vereniging overhandigd aan voorzitter André Vandewalle.

Beschrijving van het wapenschild
 
Gegeerd van twaalf stukken van goud en van lazuur met een verlaagde paal van keel beladen met een gotische letter b, de schacht voorzien van een kroontje met drie fleurons, alles van goud. Het schild gehouden door een muze Clio van zilver. Wapenspreuk: IN AEMULATIONE HISTORIA in letters van goud op een lint van lazuur.
 
Toelichting
 
Basis is een schild met het legendarische wapen “Oud-Vlaanderen”, dat Filips van de Elzas liet vallen voor de Vlaamse leeuw. Het is gegeerd van twaalf stukken van goud en van lazuur, met een hartschild van keel. Dit als verwijzing naar ons werkgebied  het oude graafschap Vlaanderen en voor de nieuwste tijd de provincie West-Vlaanderen. In het huidige provinciewapen komt het gegeerde wapen eveneens voor.

Omdat het hartschild te klein is om er een Brugse b in te plaatsen, als verwijzing naar de zetel van het Genootschap, is het hartschild vervangen door een verlaagde paal waarvan de bovenlijn op dezelfde hoogte komt als de bovenlijn van het oorspronkelijke hartschild. In de paal staat de Brugse b, die gotisch is van vorm en een kroontje met drie fleurons heeft rond de schacht. De kleur is goud, zoals in het officiële Brugse stadswapen.

Het schild wordt gehouden door de muze van de geschiedschrijving Clio, die  met de ene hand de bovenrand van het schild vasthoudt en met de andere hand haar attribuut een boekrol. Ze is volledig van zilver, om niet te dominant over te komen ten opzichte van het schild dat prioritair is. Onder het schild komt een blauw lint met de wapenspreuk IN AEMULATIONE HISTORIA in letters van goud (betekenis: geschiedenis in ijver beoefend).

Nieuwe uitgave: 'Uit de korf van de Emulatie'15 | 05 | 2014

Sinds de stichting in 1839 heeft het Genootschap voor Geschiedenis een indrukwekkend aantal publicaties uitgebracht: honderdvijftig jaargangen van het tijdschrift Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis en honderdvijfentwintig boeken. Ter gelegenheid van het 175-jarige bestaan in 2014 is er een nieuw boek aan deze reeks toegevoegd. Het draagt de titel Uit de korf van de Emulatie – Baanbrekende historische bijdragen gepubliceerd in 175 jaar Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge.
 
In dit ‘jubileumboek’ blikken twintig bestuursleden en oud-bestuursleden terug op de rijke oogst aan publicaties van het Genootschap, en dan voornamelijk op de artikels in het tijdschrift. De meeste auteurs hebben één artikel uitgekozen dat voor hen van bijzondere betekenis geweest is of dat een grote indruk gemaakt heeft, en vertellen waarom dat zo is. Enkele bijdragen belichten een bijzonder aspect van de uitgaven van het Genootschap, zoals de inbreng van vrouwelijke auteurs of het aandeel van onderwerpen uit de Nieuwste Geschiedenis. Deze twintig opstellen bieden een verrassende kijk op honderdvijfenzeventig jaar historische productie en tonen aan hoe rijk gevuld en gevarieerd de korf van de Emulatie wel is.

Het boek Uit de korf van de Emulatie telt 128 bladzijden, is gebonden in harde kaft en ruim in kleur geïllustreerd. Het kan besteld worden bij het Genootschap voor Geschiedenis via deze website (rubriek Publicaties/Andere) of schriftelijk bij het secretariaat (Bossuytlaan 59, 8310 Assebroek). Prijs: 15.00 euro + verzendingskosten. Leden krijgen de gebruikelijke korting van 20 procent op de verkoopprijs, en betalen dus 12.00 euro + eventuele verzendingskosten.
ISBN: 978-90-8220-380-6
 

Viering 175 jaar Genootschap - verslag15 | 05 | 2014

De viering van het 175-jarig bestaan van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge op zaterdag 10 mei 2014 in het Provinciaal Hof te Brugge was een succes. Niet minder dan 102 deelnemers schreven zich in voor het symposium en 183 voor de academische zitting met receptie.

Het symposium ving aan om 14 uur en eindigde om 16,30 uur. De drie inleidende lezingen van achtereenvolgens Tom Verschaffel, Christophe Verbruggen en Jan Dumolyn namen een dik uur in beslag. Daarna volgde een geanimeerd panelgesprek onder de deskundige leiding van Joanna Van der Heyden (ex-Klara). De vijf panelleden, Aleid Hemeryck, Heidi Deneweth, Greet Verschatse, Marc Jacobs en Arnout-Jan Bijsterveld gaven hun mening ten beste over het Genootschap vandaag en in de toekomst.

Op de academische zitting om 17 uur waren verscheidene prominenten aanwezig. Voorzitter André Vandewalle opende met een toespraak over 175 jaar Genootschap. Vervolgens stelde adjunct-secretaris Marc Ryckaert het jubileumboek voor (zie afzonderlijk bericht). Namens de subsidiërende overheden brachten provincieraadslid Frank Vandevoorde en schepen Mieke Hoste een groet. Vervolgens sprak professor Marc Boone een erudiete Laudatio uit. Tenslotte reikte Vlaams minister Geert Bourgeois een officiële wapenbrief uit voor het nieuwe wapen van het Genootschap (zie afzonderlijk bericht). Tussenin brachten Amaryllis Dieltiens en Korneel Bernolet stijlvolle muziekstukken ten gehore.

Een feestelijke receptie, waarop over een en ander werd nagekaart, sloot deze geslaagde namiddag af.
De teksten van de lezingen en een samenvatting van het panelgesprek zullen worden gepubliceerd in het najaarsnummer van onze Handelingen.
 

Dries Vanysacker wint premie Erfgoedprijs 201317 | 12 | 2013

Zondag 15 december werd in de Grote Post in Oostende de Erfgoedprijs 2013 van de Provincie West-Vlaanderen uitgereikt. In de categorie ‘onderzoek’ sleepte Dries Vanysacker een premie in de wacht voor zijn boek Van FC Brugeois tot Club Brugge KV (1891-2010), verschenen als deel 13 van de reeks VHS (Vlaamse Historische Studies) van ons Genootschap.

Dit jaar reikte de Provincie een prijs uit in twee categorieën: publiekswerking en onderzoek. In de eerstgenoemde categorie ging de hoofdprijs naar de Erfgoedcel Brugge voor het project ‘Snapshot’ (fotoreportages over specifieke Brugse tradities), dat werd geprezen omwille van zijn innovatief karakter om het verborgen immateriële erfgoed een nieuw gezicht te geven. Cinema De Keizer uit Lichtervelde en het Stadsarchief van Waregem wonnen de premies in dezelfde categorie.
In de categorie onderzoek kreeg Birger Stichelbout de prijs toegewezen voor zijn project over Belgische militaire luchtfotografie tijdens de Eerste Wereldoorlog. Naast Dries Vanysacker ging ook een premie naar de wetenschappelijke werking van het Abdijmuseum Ten Duinen in Koksijde.

Over het werk van Vanysacker liet de jury zich in volgende lovende bewoordingen uit:
“Dries Vanysacker wist een populair thema als de geschiedenis van Club Brugge te verheffen tot een zeldzaam hoog niveau van sportgeschiedenis. In 'FC Brugeois tot Club Brugge KV' schetst hij de politieke, sociale en culturele achtergronden van de club en dat op basis van veelal onontgonnen bronnenmateriaal. Het concept is origineel: de auteur begint met de best bekende recente geschiedenis en duikt nadien pas in het verdere verleden. Sportploegen zijn zich meestal onvoldoende bewust van hun erfgoedpotentieel en in die zin is het werk van Dries Vanysacker exemplarisch te meer dat het ook wil bijdragen tot de oprichting van een historisch museum van Club Brugge en tot erfgoedwandelingen rond de voetbalgeschiedenis van de stad. Omwille van de intrinsieke kwaliteit, de voorbeeldfunctie en de ruimere erfgoedinbedding verdient Dries Vanysacker, één van de meest vooraanstaande sporthistorici in Vlaanderen, een premie".

Dries Vanysacker schreef het boek in 2010. Hij is lid van de Algemene Vergadering van ons Genootschap en één van de redacteuren van de rubriek ‘Literatuursignalementen’ in de Handelingen. Vanysacker is geboren in Roeselare en professor Geschiedenis van Kerk en Theologie aan de KULeuven.