Nieuws - Agenda

Vergaderdata 202017 | 01 | 2020

De bestuursleden en leden van de Algemene Vergadering van het Genootschap worden hierbij attent gemaakt op volgende vergaderdata in 2020:

Algemene Vergadering (telkens om 14:30 u)

maandag 16 maart

maandag 7 september

Raad van Bestuur (telkens om 16:00 u)

maandag 17 februari

maandag 25 mei

maandag 19 oktober

Jaarvergadering (om 15:00 u)

Zaterdag 5 december. Afgelast vanwege Covid-19.

Verslag van de Jaarvergadering 201911 | 12 | 2019

Op zaterdag 7 januari 2019 vond in het Stadsarchief van Brugge de jaarlijkse vergadering plaats waarop alle leden van het Genootschap worden uitgenodigd. De opkomst was vergelijkbaar met de andere jaren: een vijftigtal personen konden worden verwelkomd door voorzitter André Vandewalle. De voorzitter gaf ook een kort werkingsverslag en blikte even in de nabije toekomst.

Het tweede nummer van de Handelingen jaargang 156 (2019), vers van de drukpers, werd voorgesteld door redactiesecretaris Kurt Priem (zie afzonderlijk bericht). Tevens kon een nieuw boek in de reeks HMV, over de oorsprong van de beiaard (zie afzonderlijk bericht) worden gepresenteerd.

De hoofdbrok van het namiddagprogramma was de lezing door prof. dr. Heidi Deneweth (VUB) onder de titel Goede muren maken goede buren - verbouwingen en buurtleven in Brugge (1500-1800). Nadat Brugge in de zestiende eeuw terugviel tot een regionaal economisch centrum had dit zijn weerslag op de levensomstandigheden van de gewone Bruggelingen en op de vastgoedmarkt. Dit had op zijn beurt ingrijpende effecten op de bebouwde omgeving en het buurtleven. Mevrouw Deneweth bracht hiervan enkele boeiende aspecten naar voren aan de hand van concrete gevallen m.b.t. erfdienstbaarheden, gemeenschappelijke muren, toiletten en watervoorzieningen, enz. Brugge is in de periode 1500-1800 ingrijpender veranderd dan op het eerste gezicht lijkt, zo blijkt uit haar onderzoek. Enkele vragen uit het zeer geïnteresseerde publiek rondden deze lezing af.

De jaarvergadering werd op traditionele wijze afgesloten met een drink in de inkomhal van het Stadsarchief, waar men ook de Handelingen kon meenemen en de recentste publicaties, onder meer het beiaardboek, kon inkijken en aanschaffen.

Nieuw boek: De oorsprong van de beiaard11 | 12 | 2019

In samenwerking met ons Genootschap publiceerde de Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent een nieuw boek in de reeks ‘Historische Monografieën Vlaanderen’, nr. 4: Luc Rombouts, De oorsprong van de beiaard. Voorlopers, ontstaan en ontwikkeling tot 1530. Het boek telt 372 bladzijden en is verrijkt met 50 illustraties waarvan de helft in kleur. Het is gebonden in een harde en kleurrijk versierde omslag. Het is de uitgave van de doctoraatsverhandeling van Luc Rombouts, universiteitsbeiaardier van Leuven.

In de geschiedschrijving bestond tot hiertoe een onnauwkeurig beeld over dit onderwerp. In dit boek worden de mythes erover ontkracht en wordt een wetenschappelijk verantwoord beeld geschetst van de complexe ontwikkeling van het befaamde muziekinstrument. Een van de voorlopers van het beiaardspel is het beieren op luidklokken met behulp van touwen waarmee de klepels naar de klokwanden werden gedreven. Vanaf 1480 kon men op die manier bestaande melodieën spelen. Later paste men dit ook toe op de kleinere klokken die de slagen van de uurklok aankondigden, ook genoemd ‘de voorslag’. Men kan spreken van een volwaardige beiaard wanneer er een klavier aan een reeks torenklokken is toegevoegd. Rond 1530 is het muziekinstrument technisch voltooid.

In het boek wordt ook ingegaan op de brede verspreiding van de beiaard in de Lage Landen. Toch kende de beiaard geen exclusief Vlaamse oorsprong, maar waren de voorlopers ook aanwezig in andere Europese streken als Engeland en Frankrijk. De eerste met name vernoemde klokkenluider was Jan van Bevere in Duinkerke, zoals beschreven in de ‘Excellente Cronike van Vlaanderen’ door de Brugse rederijker Anthonis de Roovere.

Voor het aanschaffen van het boek zie de rubriek ‘Publicaties/andere’ op deze website.

Handelingen 2019 nu compleet11 | 12 | 2019

Net voor de Jaarvergadering 2019 rolde het tweede nummer van de jaargang 156 (2019) van de Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge van de pers. Het telt 218 bladzijden, wat het totaal voor de jaargang op 459 bladzijden brengt.

Het nummer vangt aan met een archeologische bijdrage van Dieter Verwerft, Ewoud Deschepper, Jan Huyghe & Jari Hinsch Mikkelsen, Kleinschalig boeren op de zandrug: een 10de-eeuwse landbouwnederzetting langs de Barrièrestraat in Sint-Michiels en het rurale landschap rond Brugge. Vervolgens belicht de jonge Gentse drs. Rayek Vereeken de ruimtelijke impact van graven, heren en stedelijke besturen op middeleeuwse stadsvorming in het graafschap Vlaanderen aan de hand van de casus Oudenaarde en Pamele.

De volgende twee auteurs behandelen de criminaliteit en de repressie in de Nieuwste Tijd. Prof. em. Jos Monballyu heeft het over de guillotine in Brugge (1796-1862), o.a. de divere locaties en uren waarop de doodstraf werd uitgevoerd en de aandacht in de pers. Tijl Labeeuw focust op voedsel- en houtdiefstal als overlevingsstrategie en deel van de economy of makeshifts in Brugge in het midden van de 19de eeuw. Twee kaarten bij zijn artikel zijn ook te raadplegen op de website van ons Genootschap.

Daarna is er een kleine bijdrage van prof.Georges Declercq (VUB) over de juiste lezing van een term (quarelen/quaren) in het toltarief van Diederik van de Elzas voor Littersuerua (medio 12de eeuw). De plaatsnaam zelf is nog niet met zekerheid geïdentificeerd.

Verder zijn er vier boekbesprekingen, twee over zuiver middeleeuwse onderwerpen, nl. het boek Medieval Bruges van Andrew Brown en Jan Dumolyn (door Paul Trio) en verluchte boeken uit de Bourgondische Nederlanden (door Jos Koldeweij). Ward Leloup bespreekt een monografie van Bert De Munck over ambachtsgilden en stedelijk samenleven van 1300 tot 1800. Tenslotte stelt Ludo Valcke het nulnummer en nummer 1 voor van een nieuwe reeks van het In Flanders Fields Museum, De Namenlijst.

De rubriek literatuursignalementen, samengesteld door Johan Vannieuwenhuyse, brengt een uitvoerig overzicht van recente historische publicaties uit het werkgebied van het Genootschap. Tenslotte volgt de Kroniek, die dit keer slechts één doch een uitvoerige notitie bevat van André Vandewalle over het vernieuwde Gruuthusemuseum.